Czym jest dwusprzęgłowa skrzynia biegów?

W ostatnich latach coraz bardziej popularne stają się tzw. dwusprzęgłowe skrzynie biegów, które szturmem zdobywają rynek m.in. dzięki szybkości działania i komfortowi jazdy samochodem wyposażonym w taką przekładnię. Producentów samochodów opierają się na zbliżonej zasadzie działania skrzyń dwusprzęgłowych, niemniej jednak większość producentów stosuje unikatowe nazewnictwo swoich produktów. Chyba najbardziej popularną jest nazwa DSG, która jest wykorzystywana w grupie samochodów powiązanych z koncernem VW, czyli Volkswagenach, Audi, Seatach oraz Skodach. Firma Mitsubishi nazywa swoje skrzynie dwusprzęgłowe Twin Clutch SST, natomiast koncern BMW przyjął nazwę M-DCT, a Porsche używa skrótu PDK.

Pierwsza skrzynia DSG została zamontowana ponad 15 lat temu w Volkswagenie Golfie i od tego czasu na świecie sprzedano już ponad 26 milionów aut koncernu VW wyposażonych w przekładnie DSG. Szacunkowe dane podają, że co czwarty Volkswagen i co drugie Audi z silnikiem do 2 litrów, wyprodukowane w latach 2008–2014, są wyposażone w skrzynię DSG. Jedną z najnowszych przekładni dwusprzęgłowych, jaka jest dostępna w nowych samochodach montowana w pojazdach Kia i Hyundai skrzynia o nazwie DCT-6 i DCT-7. Obecnie na rynku w niektórych segmentach skrzynie dwusprzęgłowe prawie całkowicie wyparły konwencjonalne przekładnie automatyczne i półautomaty, a nawet skrzynie manualne. Z czego wynika tak ogromny sukces takich przekładni?

Zasada działania skrzyni dwusprzęgłowej?

Konstrukcja przekładni dwusprzęgłowej w pewnym sensie jest hybrydą mająca na celu połączenie najważniejszych zalet klasycznych skrzyń automatycznych z manualnymi. Skrzynie dwusprzęgłowe posiadają dwa sprzęgła cierne. Każde ze sprzęgieł odpowiada za swoją grupę biegów: jedno za biegi nieparzyste (1,3,5,7 oraz bieg wsteczny) drugie za parzyste (2,4,6). Taka konstrukcja umożliwia pracę skrzyni z dwoma biegami włączonymi jednocześnie. Przeniesienie napędu jest wykonywane przez jedno ze sprzęgieł, a w tym samym czasie drugi bieg jest zapięty, ale wysprzęglony przez drugie sprzęgło i czeka w gotowości. Przykładowo, jedziemy na trzecim biegu, ale czwarty bieg jest również włączony, ale drugie sprzęgło odpowiadające za biegi parzyste jest wyłączone. W momencie zmiany biegu przez komputer lub manualnie przez kierowcę, sprzęgło odpowiadające za bieg czwarty włącza się, a w tym samym czasie sprzęgło odpowiadające za bieg trzeci wyłącza się i natychmiast następuje włączenie biegu piątego, który „oczekuje” na dalsze decyzje elektroniki lub kierowcy. Przełączanie sprzęgieł, a tym samym biegów jest tak zsynchronizowane, że zmiana biegu nie tylko jest szybka, ale przerwanie przekazywania napędu jest tak krótkie, że w zasadzie nieodczuwalne.

Wady i zalety skrzyni dwusprzęgłowych?

Do najważniejszych zalet skrzyń dwusprzęgłowych należą:

• Szybkość zmiany biegów
• Płynność przełączania i brak spadków mocy
• Zmniejszone zużycie paliwa
• Elektroniczny i automatyczny dobór przełożeń

Do głównych wad tego typu rozwiązania można zaliczyć:

• Opóźnienie występujące przy redukcji biegu
• Większa waga w stosunku do skrzyń manualnych
• Szarpnięcia przy redukcji na 1 bieg oraz niepłynne ruszanie z miejsca

Reasumując, wygląda na to, że zalety skrzyń dwusprzęgłowych zdecydowanie przewyższają ich wady. Prawdopodobnie jest to jedną z głównych przyczyn popularności tego rozwiązania.

Awaryjność skrzyni dwusprzęgłowej?

Jak w przypadku wszystkich skrzyń biegów problemy zaczynają się w przypadku awarii. W skrzyniach dwusprzęgłowych poważniejsze problemy zaczynają się po kilku latach od zakupu. Statystycznie skrzynie dwusprzęgłowe zazwyczaj działają bez zarzutu do przebiegu około 150-200 tys. km. Odpowiednie serwisowanie jest najlepszym sposobem na przedłużenie sprawnego działania takich zespołów. W przypadku sześciobiegowej skrzyni DSG zalecana jest regularna wymiana oleju, co 60 tys. km.

Do najczęstszych usterek skrzyń DSG można zaliczyć:

• Awarie związane z elementem sterującym pracą sprzęgła – potocznie zwanym mechatroniką. Jednym z objawów jest szarpanie przy zmianie biegów.
• Awarie związane ze zużyciem sprzęgieł. Do standardowych objawów można zaliczyć szarpanie, stuki i powolna zmiana biegów.
• Awarie koła dwumasowego. Głównym objawem może być stukanie przy przełączaniu wybieraka skrzyni z pozycji P na N lub D.
• Awarie łożyska skrzyni biegów. Towarzyszą temu takie objawy jak hałas podczas jazdy.

Naprawa skrzyń biegów jest z roku na rok bardziej skomplikowana i wymaga nie tylko specjalnego oprzyrządowania, ale również dużej wiedzy i dostępu do materiałów serwisowych i diagnostycznych. Naprawy skrzyń biegów najlepiej przeprowadzać w zaufanych serwisach posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie.